Hoge ambities

Vorige week kende de musicalvoorstelling "Achterstevoren, ondersteboven, binnenstebuiten..." haar premiere. Deze 21e productie van het theater duo Inge en Deirdre geeft ruimte aan wat kinderen te zeggen hebben. De bron van de tekst ligt namelijk in de gesprekken die de theatermakers met de spelers hadden.

Mijn dochter is een van die spelers en als benieuwde vader meldde ik me tweemaal in het theater. Een keer om mijn dochter te zien en de tweede keer om naar het stuk te kijken. Ik was beide keren onder de indruk. Niet alleen door het spel maar vooral ook over wat er te horen was.

In het programmaboekje stond: "In de voorstelling gaan tien personages een onbekend spel in of beter, ze gaan het aan. De tien zijn gebaseerd op beroemde personen zoals Mozart, Hildegard von Bingen en Einstein en personages uit jeugdboeken zoals Alice, Erik en Madelief. Soms neem je je voor om helemaal opnieuw te beginnen, overal open voor te staan; helaas, of gelukkig, je neemt jezelf altijd weer mee. Dat overkomt ook de tien avonturiers: zij zitten opgescheept met een aantal karaktereigenschappen. Ook zij zijn niet altijd even blij met sommige kanten van zichzelf... "

Spannend gegeven en mooi uitgewerkt. Op vrijdag miste ik het begin en had ik de hulp van mijn zoon nodig om het verhaal weer op te pakken. Op vrijdag merkte ik dat het echt helemaal aan me zelf had gelegen. Kortom een stuk waar je je kop bij moet houden. Wel iets anders dan een doorsnee schoolmusical....

Zo kwam ik kijkend heel wat aan de weet over jeugd, over energie, over spelplezier, over verbinding en betekenis maar vooral ook weer over die dochter die er stond.

Dat zijn nu de uitdagingen die kinderen groot maken. Bekijk hier meer foto's

Polls en enquetes

Nederland moet blijven! Dat is, kort samengevat, de visie die Rita Verdonk met haar nieuwe partij Trots op Nederland vertolkt. Helemaal mee eens, natuurlijk. Maar welk Nederland eigenlijk? Liever toch maar niet het Nederland van Rita, want als het volk het voor het zeggen krijgt, berg je dan maar.

Het hoogtepunt van de mediacratie is bijna bereikt. Met haar voorstel om het volk via internetpolls te vragen wat het wil, maakt Rita Verdonk de democratie tot een dagelijkse goednieuwsshow waarmee we ons elke avond met een zak chips op de bank kunnen amuseren. Eindelijk mogen wíj nu eens bepalen wat er gebeurt in dit land, en niet de vermaledijde Haagse elite die elkaar baantjes toeschuiven en die op de vierkante centimeter van het Binnenhof neuzelen over oninteressante onderwerpen.

Nee, dat doen we in het onderwijs een stuk beter. Toch?

Maar op mijn bureau ligt inmiddels een stapel verantwoordingen en evaluaties. Tien tegen een dat daarin polls en enquetes zijn meegenomen om aan te tonen dat alle belanghebbenden tevreden zijn over de prestaties van de school. Zou dat de invulling van een school als maatschappelijke onderneming moeten zijn of is er meer?

Natuurlijk is er meer. Net als bij Rita gaat het niet om de enquetes en polls maar om de vraag of je vanuit wat anderen je te zeggen hebben, richting kan geven. Dat vraagt zorgvuldigheid, aandacht en tijd. De interpretatie van cijfers is immers een stuk moeilijker dan het verzamelen van die cijfers.

Benieuwd hoe na deze check dus uiteindelijk de richting wordt bepaald. Hopelijk neemt iedereen de tijd voor een goede reflectie.

Zwoegen voor succes

Iedereen heeft behoefte aan geestelijke fitness. Dat geldt zeker voor leraren in het onderwijs. Want als ze niet oppassen, worden ze gemangeld tussen goedgebekte leerlingen, vragende ouders en veeleisende directeuren. Fitte hersenen zijn voor de gemiddelde leraar broodnodig om te overleven, om te sturen in plaats van gestuurd te worden. Trainen dus die eigen grijze cellen zodat je die van de leerlingen helpt ontwikkelen…

De moderne mens is tegenwoordig van alle gemakken voorzien. Als hij zich wil verplaatsen, stapt hij in een auto. Een apparaat dat hem zonder veel inspanning zo honderd kilometer verderop brengt. Als hij trek heeft, gooit hij een kant-en-klaar-maaltijd in de magnetron en vijf minuten later staat er een maaltijd op tafel. De gevolgen van dit gemak zijn overal om ons heen te zien, in de vorm van buikjes, zwembandjes of, in een poging dit te voorkomen, een run op de sportschool.

Ook geestelijk heeft ‘fast food’ zijn intrede gedaan. Liggend op de bank zappen we van het ene vermaak naar het andere, we schaffen boekjes aan die ons beloven dat we er binnen een week twee keer zo snel door kunnen lezen en de politiek verkondigt alleen nog maar populaire boodschappen. Ook onderwijsmensen worden steeds meer geleid door gemakkelijke oplossingen, zo lijkt het. Ruimte voor reflectie is er nauwelijks meer.

Maar wat de moeite waard is, kost nu juist moeite. Dat maakt het namelijk de moeite waard. Een zwaarbevochten overwinning is mooier dan een die ons is komen aanwaaien. En zo is het ook met de geest: wie werkelijk zijn best heeft gedaan, weet hoe bevredigend het is om na jaren zwoegen zijn diploma te halen.

Om die reden vind ik dat we veel van elkaar mogen eisen in het onderwijs. Het leert ons te vechten voor wat we willen bereiken zodat we tevreden kunnen zijn met de behaalde resultaten. Daarom houd ik niet van pretpakketten en van het gemiddelde. Kinderen mogen best iets ontmoeten dat ff pijn doet. Het hoeft niet altijd direct te lukken als het eind maar klopt!

Dat vraagt wel inzicht, kunde en reflectie op vragen zoals: wat is verantwoord, hoe kun je helpen en wat is nodig? In het leraarsvak gaan daarbij didactische, pedagogische en psychologische vragen hand in hand. Dat maakt het werk zo boeiend. Zeker als er eisen kunnen worden gesteld.

In deze examentijd, met veel geslaagden, hoop ik dat leerlingen zo terugkijken op hun schooltijd.

Een persoonlijke touch

Deze week was ik weer in heel wat scholen en ondanks het feit dat leerlingen in de laatste kwaliteitsenquete tevreden zijn over de werkruimtes waar ze verkeren, vind ik het vaak maar zo zo. Veel scholen ogen rond uit rommelig. Troep in de gangen, troep in de lokalen en de docentenkamers spannen vaak de kroon. Of zijn het de kamers van het management?

Gek genoeg zeggen mensen vaak over mijn eigen kamer dat hij zo opgeruimd is. Ik weet hoe dat komt. Bij de laatste verhuizing (in 2004) heb ik me heilig voorgenomen nooit meer troep op mijn bureau achter te laten. Alles gaat dezelfde route: Postbak (1), koffer (1), bureaula (1!) en dan weg. Digitaal bewaren we overigens alles en met de juiste backupvoorziening hoeven we zelfs niet te vrezen voor brand. Eigenlijk bestaat mijn oplossing dus uit weggooien. Voor 2004 wilde ik alles zelf bewaren. Nu vertrouw ik op de discipline van de organisatie (en Coby natuurlijk). Overigens wil je niet weten hoe weinig er gevraagd wordt naar eerdere stukken.....

Weggooien geeft ruimte en die kan weer worden ingevuld met dingen die van echte waarde zijn: Mijn overdreven grote muziekinstallatie, de koe op de tafel en de schilderijen en foto's aan de muur. Daarin vind je meer terug van wie ik ben dan in alle stukken bij elkaar. Het is altijd weer leuk om een gesprek even te beginnen met wat er is te zien en zo het ijs te breken.

Als aandenken aan New York overweeg ik overigens onderstaande foto. Die laat zien dat we er met elkaar waren en dat we te gekke dingen hebben gedaan....Benieuwd welk commentaar daar over zal ontstaan....



Overigens: Deze kolom is als troost voor medewerkers die in de verhuizing naar VIA bang zijn spullen kwijt te raken ..... Maak je geen zorgen... het geeft je ruimte!

Hoe groter, hoe....

Het afgelopen weekend heb ik me regelmatig moeten verantwoorden over de nieuwe belonigsleidraad voor bestuurders. Op zaterdag kopte de krant dat veel bestuurders, dankzij deze leidraad, tot wel 37% meer zouden gaan verdienen. Trouw had dit "geweldige" nieuws van de Aob die ik toch meende te kennen als een organisatie die andere belangen dient....

Nu heb ik niet zo veel met geld. Ik weet dat je van geld leuke dingen kunt doen, heb graag genoeg en ben daarom tevreden over mijn huidige salaris. Gelukkig houd ik van mijn Punto en verlang ik geen dikke auto. Hoewel de cabrio van Cor vorige week wel verleidelijk lekker reed in dit zomerse weer. Overigens was hij goedkoper dan mijn Punto indertijd: Cor is en blijft de betere koopman!

Ik zit er ook niet in voor het geld. Ik doe mijn werk met plezier en hou van mensen en onderwijs. Maar als ik dat in het weekend tegen mijn vrienden zeg, kijken ze me meerwarig aan en geloven me toch niet helemaal. De boodschap past niet bij de verwachting zullen we maar zeggen.

In mijn voordeel sprak, vond ik, dat ik de regeling ook niet kende. Maar het maakte het argumenteren er niet makkelijker op en dus, met enige tegenzin, me toch maar verdiept in de stukken. Het eerste wat me opviel was dat de leidraad tegelijk is gepubliceerd met een nieuwe code voor goed bestuur. Minstens zo belangrijk, maar ik heb er in de pers niets over mogen lezen. Beloning (kwantiteit) is makkelijker te verteren nieuws dan inhoud (kwaliteit), zullen we maar zeggen.

De leidraad zelf differentieert naar complexiteit en schoolgrootte. Hoe groter en complexer hoe meer salaris. Als je daarin dan de hoogste tredes vergelijkt met de huidige gemiddelde beloning van bestuurders, kom je wel ergens. Maar ik ga er vanuit dat de beloning in veel grote koepels al wat afwijkt van het gemiddelde.

Belangrijker was voor mij de vraag of mijn huidige beloning billik is in de voorgestelde systematiek. Ik zou niet graag de bestuurder zijn die te veel geld onttrekt. Ook daarin ben ik gerustgesteld. Gelukkig maar anders zou ik mijn werk met minder plezier doen. Er zijn ook nu al genoeg mensen die vinden dat Kees en ik teveel kosten.