30 nov 2007

Publiek domein?

Gister stond ik nog even te praten met een plukje ICT-ers. Zij zitten midden in het herontwerp van de infrastructuur. Reden om maar eens wat te horen. Het voorkomt ICT-blunders zoals de overheid ze nu moet verantwoorden, zal ik maar zeggen.

Een mooi gesprek over mogelijkheden en betekenis. Een verontrustend gesprek ook omdat ik ook meteen merk dat de organisatie lang niet eenduidig is in de vraag. Zo spraken we even over het gebruik van internet op school. Veel scholen willen de inrichting zo dat sites geblokkeerd zijn, zodat leerlingen de goede dingen doen.

Een mooie anekdote was de klacht die laatst binnenkwam van een biologiedocent die in het kader van de sexuele voorlichting beoogde sites niet kon bereiken omdat alles wat het woord sex bevat het resultaat "forbidden" oplevert. Of die achtelijk ICT-ers daar in Kampen er niet wat aan konden doen....

Nog gekker wordt het als er gepraat wordt over de domeinen waarvan ik weet dat kinderen er elkaar ontmoeten. Hyves en youtube zouden ook niet mogen moeten.... uitzendig gemist? Foei!

Is dat nu wel verstandig? Is het niet beter te accepteren dat internet een publiek domein is en er voor te zorgen dat de sociale infrastructuur gericht is op het aanspreken op gedrag: "He joh zo'n sexsite hoort niet op school. O, meneer maar dat is voor biologie hoor...."

Volgens mij is het verstandig het probleem zo aan te vliegen. Ook omdat we als scholen moeten accepteren dat publiek domein en leren dicht bij elkaar liggen en meer en meer in elkaar overgaan. Ik noteerde eerder deze week in een overleg over een dashbord (startscherm op de PC) voor leerlingen, de opmerking dat leerlingen er alles moeten vinden wat ze zoeken. Met name de dingen die ze al gebruiken moeten daar kunnen worden gekoppeld aan de schoolse inhouden. "Anders", zo voorspelde de inleider, "zullen ze het nooit gaan gebruiken!"

en dat zullen we toch niet willen na al die investeringen...

29 nov 2007

Staking? niet voor mijn dochters...

Mijn dochters van 14 en 15 stonden deze week niet klaar om het werk neer te leggen. In Zwolle gingen veel leerlingen de straat op en werd het zelfs nog even spannend maar hier in Kampen schijnt het niet te spelen. "Met anderen het schoolplein op? Ik heb wel wat beters te doen!" zei de jongste.

Dat klopt, want wat moeten ze er soms hard voor werken. Efficient in hun aanpak zijn ze vaak niet en omdat ze nooit echt plannen moeten te veel dingen op het laatste moment. Het lijkt me daarom verstandig dat scholen de tijd nemen om leerlingen te leren hoe ze dingen kunnen plannen en leren. Een te lage onderwijstijd lijkt me daarbij niet behulpzaam, maar in de discussie spelen ook andere opinies mee.

Zo brengen leerlingen in hun protest ook een verband aan tussen het nieuwe leren en de onderwijstijd. Of ze dat bewust doen weet ik niet maar het valt me wel op. Je hoort leerlingen klagen over de zinloze uren die ze op school doorbrengen. Met name de uren waarin ze onder toezicht zelf aan het werk zijn, staan onder druk. Die waren er vroeger niet en worden door scholen gebruikt om de onderwijstijd te halen...

Maar als de school leerlingen wil leren hoe ze zaken moeten leren en hen wil helpen bij het plannen van het werk, zal het werk zelf weg moeten uit de anonimiteit van het huiswerk maken thuis en een plaats moeten krijgen in het werken op school.

Ja dan gaan we langer naar school en nee dat is geen bezigheidstherapie.

27 nov 2007

Aanspreken op gedrag

Vorige week liep ik A. tegen het lijf. Ze is een trouwe lezer van deze blog . Misschien wel de enige trouwe lezer.... Wie zel het zeggen.

"Hé, Arend" zei ze "het is behoorlijk stil op je blog de laatste weken. Is de lol er af?" "Ik heb nog wat geschreven over mijn dochters en wiskunde" moppelde ik "en ehh nee, ik ga er nog wel mee door."

Zo zie je: Ergens aan beginnen schept verwachtingen en ja ik voelde me aangesproken. Effect is er ook... want sindsdien is dit de vijfde blog die verschijnt. Wat we schrijven, klopt in mijn geval: Aanspreken op gedrag helpt!

Dank je wel A!

24 nov 2007

Verwachtingen & Trouw

Vandaag las ik de bijdrage van de hoofdredactie van Trouw. Aanstaande zaterdag (1 dec.) publiceert Trouw voor de elfde keer de schoolresultaten van het VO. Hoe ze daar als hoofdredactie naar kijken staat hieronder te lezen. Ik vond het de moeite waard voor mijn blog omdat het woord "verwachting" in de kolom een centrale rol speelt en soms zo haaks lijkt te staan op het bieden van kansen en het ontwikkelen van talent. Woorden die in de scholengroep terugkomen in de missie en de visie op onderwijs . De kolom luidt:

Jaarlijks komen duizenden kinderen in het vmbo terecht terwijl ze op de havo zouden moeten zitten, schreven we deze week op de voorpagina.
Zo’n bericht levert altijd veel reacties op. Over het onderwijs heeft iedereen een mening. Omdat iedereen ermee te maken heeft (gehad). Omdat onderwijs een enorme invloed heeft op je verdere leven. En omdat je weet dat dat voor je kinderen niet anders zal zijn.
Op het bericht over leerlingen die op een te laag niveau werden gezet, kregen we geruststellende reacties: Ach, ik ben zelf op de lts begonnen en heb het geschopt tot universitair docent. Maar ook reacties van ouders die vertelden hoe hun kind dat was overkomen, en hoe moeilijk het tegenwoordig is om dan nog naar een hoger niveau te komen. En van leerkrachten die meldden dat ook het omgekeerde voorkomt en leerlingen te hoog worden ingeschat, zoals de leerling in havo3 die boven het proefwerk natuurkunde schreef: Ik snap er geen reedt van. Met dt!
Het onderwijs staat bol van de verwachtingen. Ambtenaren van OCW verwachten dat scholen doen wat zij bedenken. Ouders verwachten dat de school hun kind naar het hoogst mogelijke niveau brengt. Scholen verwachten van ouders dat zij ook wat tijd steken in het stimuleren en begeleiden van hun kind. En leerlingen verwachten dat als ze de leerkracht lief aankijken, hij die vijf in een zes zal veranderen.
En als het niet loopt zoals gedacht, heeft de ander het gedaan natuurlijk. Je staat soms versteld van de felheid en agressie waarmee de spelers in het onderwijsveld elkaar te lijf gaan. Scholen en leerkrachten zijn dan het gemakkelijkste en dus meest gekozen doelwit. Vaak ten onrechte. Als leerlingen het vertikken om hun huiswerk te maken, en als ouders weigeren hun kind tot de orde te roepen, staat de school machteloos.
Scholen worden door ouders afgerekend op het lot van het kind dat ze zelf hebben voortgebracht. En ze worden door de beleidsmachine afgerekend op hun jaarcijfers, als een onderneming. Gevolg is dat scholen de neiging krijgen op zeker te spelen. De afrekencultuur ondergraaft het streven naar het beste resultaat voor het kind, en stimuleert het streven naar het snelste resultaat: in één keer door het examen zonder zittenblijven.
Nu moet ik onmiddellijk bekennen dat wij zelf bijdragen aan die afrekencultuur. Trouw is lang geleden begonnen met het publiceren van de prestaties van scholen in het voortgezet onderwijs. De nieuwe editie van Schoolprestaties komt op 1 december in de krant. Ik weet dat veel ouders die bestuderen, bijvoorbeeld om een schoolkeuze te maken voor hun kind. En schoolbesturen zullen uitpluizen hoe ze dit jaar uit de meting komen.
Ik kan niet bewijzen dát het gebeurt, maar ik kan me voorstellen dat scholen hun score proberen op te krikken, bijvoorbeeld door leerlingen te ontraden om het ’moeilijke’ profiel natuur & techniek te kiezen, ook als ze ruim voldoende staan voor alle bètavakken, of door de lat van de schoolexamens wat lager te leggen.
Als we aanwijzingen krijgen dat dat op grote schaal gebeurt, moeten we stoppen met het publiceren van Schoolprestaties. Nu doen we dat nog niet. We zijn met de jaarlijkse meting begonnen in een tijd dat er geen enkel inzicht werd gegeven in de prestaties van het voortgezet onderwijs, ook niet door de Onderwijsinspectie. We gaan ervan uit dat onze lezers verstandig genoeg zijn om die meting te zien als een indicatie. En dat ouders en scholen één doel bovenaan houden: het ontwikkelen van de talenten van het kind, op welk niveau die talenten ook liggen en hoeveel tijd dat ook vergt.

Niet alleen het onderwijs leeft van verwachtingen. Ook de Trouwredactie zelf heeft de verwachting dat iedereen met de informatie de goede dingen zal doen... Het laat m.i. zien hoe belangrijk begrippen als vertrouwen, verwachting en talent in het leven zijn.

23 nov 2007

Lectoraat

Deze week was ik voor de eerste keer als nieuw lid bij de adviesraad voor het lectoraat "De pedagogische opdracht van het onderwijs" Ik mag daar vanuit mijn betrokkenheid bij het onderwijs mee richting bepalen door te adviseren en de goede vragen te stellen.

In de lectorale rede die bij de start van dit lectoraat in uitgesproken, staat:

"Ons ideaal is een school waar pedagogische kwaliteit op de agenda staat. Een school met leerlingen en leerkrachten met een onderzoekende houding. Een school die haar sociale verantwoordelijkheid neemt en leerlingen en leerkrachten de nodige ruimte voor autonoom en verantwoordelijk handelen biedt. Een collegiale school, veilig en bindend voor iedereen die er deel van uitmaakt."

Mooie woorden en belangrijke betekenis. Ik wens me ook zo'n school en wat is er dan veel om op te passen. Bijvoorbeeld het voorkomen van het opdringen van meningen. "Alles wat er toe doet kun je niet overdragen aan een ander. Mensen bepalen zelf de waarde van wat ze horen en zien. Samen vormen ze de taal van een organisatie, samen zijn ze de taal van God. Besteed dus tijd aan het ontwikkelen van één taal en één gevoel. Daarin gaat het niet om gelijk maar om wat verbindt. " Deze tekst staat al vanaf 2004 als citaat bij het CvB op de website van SSCO. Hij staat er omdat Kees en ik zo naar de werkelijkheid kijken en graag de ruimte geven.

Daarbij is niet alles goed. We staan met elkaar ergens voor en moeten dus onderzoeken wat past, hoort, mag en kan... Daarbij kan juist een onderzoekende houding ons helpen de antwoorden te vinden. De lectoren zeggen dat daar veel mis gaat in het onderwijs. We verzanden in meningen, zijn verongelijkt als we geen gelijk krijgen en stellen weinig echt onderzoekbare vragen en juist dat zou ons kunnen helpen...

Help elkaar verder, verberg je mening en stel een onderzoekbare vraag!

Man wat heb ik er toch een hekel aan als mensen roepen dat alles top-down is!

22 nov 2007

Hieper de piep een CAO....???

De afgelopen weken is druk onderhandeltd over een nieuwe CAO voor het voortgezet onderwijs. Voor het eerst aangevoerd door de VO-raad van Sjoerd Slagter gingen de schoolbesturen als echte werkgevers aan de slag. De uitkomst kwam na de dreiging van een staking afgelopen maandag binnen en luidde:

"De bonden hebben de VO-raad betreffende de CAO-onderhandelingen een ultimatum gesteld dat vandaag om 14 uur afliep.
Het bestuur heeft besloten akkoord te gaan met de eisen van de bonden. Dat betekent dat er nu een onderhandelaarsakkoord ligt voor een kortlopende CAO met alleen een salarisparagraaf.
Gebleken is dat er op dit moment geen ruimte is voor overleg met de bonden over modernisering van de arbeidsvoorwaarden.
De VO-raad wil echter niet dat de werknemer de dupe wordt van het vastgelopen CAO-overleg. Door de kortlopende CAO krijgen de werknemers de loonsverhoging waar ze recht op hebben."

Mooi geregeld. Ik gun iedereen een salaris verhoging (2,4% en 1,5% eindejaar) maar opnieuw is niets gedaan aan de modernisering van de arbeidsverhoudingen. We gaan nog een jaar langer doorklieren met regelingen waarvan iedereen inmiddels weet dat ze niet werken en niet kunnen leiden tot een modern en aantrekkelijk arbeidsklimaat.

Jammer: het VO een jaar op achterstand en hoe zat dat nu met de adviezen van Rinnooy Kan? Leuke werkgevers daar in het VO: wel een salarisbod en geen onderhandelingsresultaat ...

13 nov 2007

Rekenen met mijn dochter

Mijn dochter ziet het niet. Zo gauw er een cijfer wordt gevraagd, is ze in de stress. Maar toch had ze haar laatste wiskunderepetitie goed gemaakt. Ze kreeg zelfs lol aan cijfers. Deze presentatie vond ze erg leuk:








9 nov 2007

On top of the world

Vorige week al gebeurd maar nog niet over geschreven: Het hoogste punt van onze nieuwe VMBO-school in Kampen. Een imponerend gebouw voor twee scholen. De uitkomst van langdurig overleg.


In die tijd hebben we elkaar goed leren kennen. En wie naar de foto kijkt (klik er maar op, hij is wat donker) kan zien wat er is gegroeid. Vier mannen op het dak van de wereld. Trots op wat ze bouwen en wat ze samen hebben opgebouwd. Richard zei het nog: "Man dat ding staat er nog als wij er al niet meer zijn." Letterlijk bouwen voor de toekomst.


Mensen vragen me wel eens of dat soort vriendschap wel tussen besturen kan. Het kan immers leiden tot alles samen doen. "Kijk naar de praktijk", zeg ik dan. "We werken samen aan een prachtig gebouw maar wij stellen hen teleur in Dronten omdat we andere plannen hebben." Zo vanzelfsprekend is de wereld dus niet.


Tot slot: Het is een gebouw met aanzien voor het VMBO en ja een kolosaal gebouw vanuit de achtertuin van de buurtbewoners.