ROOOTS, RELI & RAGE

Onder de bovenstaande titel was er dit weekend een festival in de gemeenten Kampen en Zwolle. ROOTS, RELI & RAGE is een nieuw evenement in de IJsseldelta met een actueel thema: zingeving. Wat beweegt mensen? Centraal stonden de rijke historische wortels van de IJsseldelta (roots), de veelheid aan religieuze stromingen (reli) en de nieuwe initiatieven en alternatieve bewegingen op het gebied van zingeving (rage).

Vandaag las ik in de krant dat de belangstelling in Kampen tegenviel. Niks van gemerkt want ik was in Zwolle. Bij een tweegesprek tussen Kader Abdolah en Rada Sukkar. De politieke vluchteling Kader Abdolah schreef het boek ‘Het huis van de moskee’, dat tweede eindigde in de verkiezing van de beste Nederlandstalige roman aller tijden. Van Rada Sukkar kwam het veelgeprezen boek ‘De schatkamer van Babylonië’. Journalist Frenk van der Linden interviewde hen over hun werk, hun drijfveren en de rol van de Islam.

Beide zijn zo'n 20 jaar in Nederland en het is heel bijzonder om hun analyses over de Nederlandse samenleving te horen. Met name Kader Abdolah is daarin bijzonder. Hij had de islam al gedag gezegd toen hij eind jaren 80 Nederland binnen kwam. Maar omdat hij steeds werd bevraagd over zijn wortels is hij de Koran weer gaan lezen. Daarin ontdekte hij zijn eigen meervoudige individue. Inmiddels vertaalt hij de Koran naar verhalen voor westerlingen, zodat ook wij kunnen lezen hoe moslims denken.

Bewondering hebben beide voor de verlichte en open samenleving die Nederland is. In hun zienswijze kent de Nederlandse samenleving een aantal (Christelijke) hoekstenen die sterk afwijken van de hoekstenen die de Koran aangeeft. In het nieuwe testament is juist het feit dat vier apostelen het leven van Jezus beschrijven de hoeksteen voor een vrije en gelijke samenleving waarin eigen denkbeelden worden verwacht en gewaardeerd.

Prachtig vond ik het moment waarop Kader Abdolah liet zien dat het kennen van deze hoekstenen een belangrijke voorwaarde is om het gesprek met anderen aan te gaan. Als je eigen hoekstenen niet kent, staan je meningen op drijfzand en zullen de overtuigingen van anderen meer met je doen dan goed voor je is. Daarmee gaf hij heel direct de opdracht van het bijzonder onderwijs.

Voor beide is de vraag of het met Nederland goed komt niet moeilijk te beantwoorden. Het antwoord is volmondig: Ja. Er is gen samenleving die zo verlicht is. Het kost alleen tijd. Eerder eeuwen dan jaren. Nu nog overheerst de angst waar uiteindelijk nieuwsgierigheid ons dichter bij elkaar kan brengen. Ook hier hebben we in het onderwijs een opdracht !