Balans....

"Zet een groep basisschool leerkrachten bij elkaar en binnen de kortste keren gaat het over de leerlingen. Over een kind dat sterretjes in zijn ogen krijgt omdat die leren leuk vindt. Of over een jongen die juist nauwelijks tot leren komt, 'ie niets oppikt, maar voor wie de juf toch haar uiterste best doet om te voorkomen dat hij naar het speciaal onderwijs moet."

Zo start het artikel dat ik vandaag las in Trouw en gaat over de professionele ruimte voor leraren. Indirect ging het ook nog een beetje over mij want in dat artikel wordt verwezen naar besturen die die professionele ruimte steeds verder inperken. Letterlijk zegt dat Walter Dressher ( AOB) "vroeger besloten schoolbesturen over weinig meer dan het aanstellen van leraren. Maar tegenwoordig hebben besturen veel meer macht. Tot aan beslissingen over welke lesmethode wordt gevolgd en welke boeken daarbij horen."

Over die keuze van leermiddelen voel ik me altijd aangesproken. Twee jaar terug deden wij immers als eerste een andersoortige aanbesteding van leermiddelen. Eén van de uitgangspunten daarbij was dat docenten dezelfde methodes zouden gaan gebruiken zodat er onderling met elkaar kan worden samengewerkt en gedeeld. (toetsen, indelingen, werkwijzes....) Inmiddels zijn de eerste kenniskringen gestart en de mensen enthousiast.

Zo ontstaat nieuwe professionele ruimte. Niet ingeperkt door een bestuurder maar juist bedoeld om ruimte vrij te maken voor de aandacht voor kinderen en hun leren. Daar gebeurt immers het echte werk: In de pedagogisch-didactische relatie tussen leerling en docent met de vraag wat nodig is om (verder) te leren. Het lijkt me goed dat we voor die professionaliteit ruimte maken.

Dat kun je doen door in de massa eenduidige keuzes te maken waardoor docenten elkaar kunnen benutten bij het oplossen van de lastige vragen die leerlingen soms aan hen stellen. Zeg nu zelf, hoe vaak zien we niet hoe we anderen verder kunnen helpen en wat zij nodig hebben.... Daarmee krijg je geen eenheidsworst. Het is hetzelfde massamaatwerk dat ten grondslag ligt aan de 350 modellen waaruit je kan kiezen bij Audi.

Het thema professionele ruimte verdient dus in mijn ogen terecht de aandacht maar laten we het vooral niet te eenzijdig benaderen.  Zeker niet in een land dat het geld verdient met innovatie. Iedereen weet dat in dat werk samenwerking met anderen wordt gevraagd. Het is de basis waarop mensen oplossingen creëren. Simpelweg omdat je samen meer weet dan alleen.

Mag dat ook gelden voor het onderwijs en de docenten?
Ze verdienen het!