Waarden en normen of liever deugden?

Op vrijdagochtend zit ik nog wat slaperig aan het ontbijt. Het wordt een drukke dag. Eigenlijk had ik de avond ervoor de aftrap voor de themadag met de directie moeten schrijven. Maar ik had geen idee en (nog niet) het echte gevoel. Ik ben laat naar bed gegaan maar alles wat ik heb gedaan het was niet wat de opdracht was...

Dan zegt Karin: "Vandaag begint in Trouw een wekelijkse serie artikelen over deugden, wist je dat?" "Nee", brom ik van achter mijn thee. Ik heb net de voetbal opgeslagen en lees dat Ajax in Breda onderuit is gegaan. "Van Tongeren geeft de aftrap" zegt ze met enthousiasme "Je weet wel daar heb ik ook over geschreven in mijn thesis. Dat artikel moet je echt lezen!"

Met lichte tegenzin begin ik en lees: „Dat het normen- en waardendebat onvruchtbaar is, heeft te maken met die termen ’normen’ en ’waarden’. De normen worden ons van buiten opgelegd en zijn verplichtend." Volgens Van Tongeren daagt een verplichting uit tot overtreding. „In plaats van de norm te verinnerlijken, willen wij de grens overschrijden." „Aan de andere kant staan de waarden, die zijn steevast hoogverheven en te weinig realistisch om houvast te bieden. Zoals de mission statements van bedrijven en organisaties zijn: vroom, maar weinig concreet." Daarom moeten we het debat over normen en waarden sluiten. Veel zinniger is het te discussiëren over deugden, meent de hoogleraar.

„De deugdethiek is een opvoedingsethiek, gericht op voortdurende vorming, op perfectionering van jezelf." Deugden, van moed en geduld tot mededogen en integriteit, zijn dus geen beperkende normen of vage waarden, maar kwaliteiten waarin je excelleert. Zo spreken over morele vorming lijkt hem zinniger dan het normen- en waardendebat.

Ik stop en bedenk me dat ik zo juist mijn inleiding voor vandaag heb gevonden. Het is zoals in het zelfde artikel staat te lezen: "Het kenmerk van het verleden is dat het geleidelijk vervaagt en van de toekomst dat zij op ons toekomt, dat zij ons verrast, dat zij ons iets doet toekomen wat we nu nog niet hebben"

Lees het artikel helemaal!